Hikayeler
By:
  • Begüm Başaran | İletişim Asistanı

Hasan, Suriye'nin Halep şehrinde yaşarken, çatışmaların başlamasıyla birlikte sosyal yaşamın zorlaştığını ve işsizliğin arttığını anlatıyor. Bu olumsuz koşullar, ailesinin ekonomik olarak zorluklar yaşamasına neden olmuş. Hasan, 2012 yılında sadece 14 yaşındayken, ailesi Türkiye'ye göç etme kararı almış. 

Bugün, iki çocuk babası ve mutlu bir evliliği olan Hasan, on yılın ardından geldiği noktayı hayal bile edemeyeceğini dile getiriyor. 

Türkçeyi akıcı bir şekilde konuşabilen Hasan için dili öğrenmesi Türkiye'deki yaşama hızla uyum sağlamasına büyük ölçüde yardımcı olmuş. 

Tekstil endüstrisine dayalı bir aile geçmişi olan Hasan, Türkiye'ye geldiğinde çeşitli tekstil firmalarında çalışmış. 2021 yılında kendi işini -Kardeşler Tekstil Şirketini- kurma kararı almış. Şirketin adının, iş birliğini ve bir arada yaşamı simgelediğini belirtiyor. İşi aracılığıyla Suriye ve Türk toplumları arasında birlik ve bir arada yaşamı teşvik etmeyi amaçladığını vurguluyor. 

Hasan, "Yaptığımız iş ne olursa olsun özenle yapmak ve verimliliği elden bırakmamak büyük bir öneme sahip. Birlikte çalışan toplumlar, refah dolu bir geleceğin temellerini atarlar," diyerek, göçmen ve yerel toplumlar için geçim kaynağı ve eğitim fırsatlarına erişimin önemli olduğunu vurguluyor. 

Hasan İzmir'deki üretim tesisinde çalışıyor. Fotoğraflar: IOM/Begüm Başaran.

Hasan, bir gün sosyal medyada dolaşırken, Uluslararası Göç Örgütü'nün (IOM) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri (KOBİ'ler) desteklemeyi amaçlayan İşletme Geliştirme Fonu'ndan (EDF) haberdar olmuş. Program, KOBİ'lerin büyümelerine, istihdam yaratmalarına ve geleceğe yatırım yapmalarına yardımcı olmak amacıyla finansal destek sağlıyor. 

Hasan, işletmesinde geliştirilmesi gereken alanlar olduğunun farkındaydı, ancak gerekli mali kaynaklara sahip değildi. Üretim hattını çeşitlendirmek, yeni pazarlara açılmak ve ileri teknolojiden yararlanmak istiyordu; ancak bu hedefler ek finansman gerektiriyordu. Bu nedenle programa başvuruda bulundu. 

Kabul edildiğinde hedeflerine bir adım daha yaklaştığını hissetti. Aldığı destek, ikinci el makinelerini yenilemesine, üretimin kalitesini ve miktarını önemli ölçüde artırmasına ve ekibini genişletmesine olanak sağladı. Bugün, iki farklı topluluktan yedi kişiyi istihdam ederek, toplumlar arasında birlik ve dayanışmaya katkı sağlıyor. 

Desteği aldıktan beş ay sonra, Hasan daha parlak bir gelecek hayalini gerçeğe dönüştümek için çalışmalarına devam ederken, zorlu göç yolculuklarından geçen insanlara umudun ve sıkı çalışmanın ne kadar değerli olduğunu gösteriyor. 

Esma atölyesinde başarmış olduğu ilerlemeyi düşünürken gülümsüyor. Fotoğraf: IOM/Begüm Başaran.

Türk girişimci Esma da programa başvurarak benzer bir destek aldı. 

2019 yılında kendi tekstil firmasını kurma kararının arkasında, bu sektördeki uzun yıllara dayanan deneyimine olan güveni yer alıyordu. Bu yolculuk, birçok zorluğun üstesinden gelmeyi gerektiriyordu; en önemlisi, endüstrinin sıklıkla ayrımcılığa yol açan erkek egemen yapısıydı. 

"İşimi büyütmek için finansal desteğe ihtiyacım vardı. IOM’den aldığım destek sayesinde üretim tesisime gerekli makineleri eklemeyi başardım, bu da hem üretim kapasitemin hem de çalışan sayımın artmasını sağladı" diyen Esma, zamanla cam tavan sendromunu aşarak kendini başkalarına kanıtladığını vurguluyor.  

Esma İşletme Geliştirme Fonu desteğiyle aldığı yeni makinesini çalıştırıyor. Fotoğraflar: IOM/Begüm Başaran.

Projeden faydalandığı günden bu yana, Esma dört kişiye daha istihdam fırsatı sunmuş. Şu anda on dört kişilik bir ekibe liderlik ediyor. 

Kültürel farklılıklar nedeniyle Türk ve Suriyeli çalışanların entegrasyonunda başlangıçta yaşanan zorluklara rağmen, Esma, ekibi içinde artık başarılı bir değişim ve verimli iş birliğinin gerçekleştiğini gururla ifade ediyor. 

İşi finansal yönden daha istikrarlı hale geldikçe, Esma topluma katkıda bulunmaya devam ediyor. Sınırlı deneyime sahip lise öğrencilerine ve ev kadınlarına mesleki eğitim fırsatları sunarak gelecekte daha fazla kişinin kariyerlerini geliştirmesine yardımcı oluyor. 

Hasan atölyesinde gülümsüyor. Fotoğraf: IOM/Begüm Başaran.

Hasan ve Esma, geleceğe dair aynı arzuyu paylaşıyorlar; bir gün kendi markalarını kurmak, dünya çapında bir şirket olmak ve küresel pazarlara açılmak istiyorlar. 

Esma, "Bu proje bana kendimi değerli hissettirdi ve fikirlerimi özgürce ifade edebileceğim bir platform sağladı" diyor. “Kendime olan güvenimi artırdı, ufkumu genişletmemi sağladı ve sektördeki varlığımın topluma olumlu katkı sağladığını anlamamı sağladı.” 

Hasan, daha parlak bir gelecek hayalinin başarıya giden yolda insanları bir araya getirebileceğini vurguluyor: "Göç, bize beraberliğin ve dayanışmanın sınırları olmadığını söylüyor. Hayaller, emekle beslendiğinde daha parlak bir geleceğe köprü olur."  

Doğru imkanlar sağlandığında Hasan ve Esma gibi girişimciler, hayallerini gerçeğe dönüştürmeye başlıyorlar. 

IOM'nin İşletme Geliştirme Fonu, 2020'den bu yana göçmen, mülteci ve yerel topluluklardan 50 girişimciyi destekledi. Bu proje, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Nüfus, Mülteciler ve Göç Bürosu (BPRM), tarafından desteklenmiştir.