Küçük adımlar, büyük değişimler: IOM'nin özel eğitim desteği hayatları değiştiriyor

"Her zaman kağıt kalemle çizim yapıyor. Resim yapmayı çok seviyor ve hayal gücü çok güçlü." 

Muna, down sendromlu en küçük oğlu Fajr için kurduğu hayalleri anlatırken gözleri parlıyor. 

2020 yılında Suriye'nin Halep şehrinden Türkiye'nin Kilis şehrine geldiğinde onu birçok belirsizlik bekliyordu. Yedi çocuk annesi 39 yaşında genç bir anne olarak tüm bu zorluklarla yüzleşmek kolay değildi. 

Onun için en önemli şey çocuklarının eğitimlerine devam etmesiydi. Bir arkadaşının önerisi üzerine Muna, Kilis Belediyesi Göçmen ve Toplum Merkezi'nde Uluslararası Göç Örgütü'nün (IOM) eğitim danışmanıyla görüştü.  

Türkiye genelinde altı merkezden biri olan Kilis Göçmen ve Toplum Merkezi, IOM ve yerel yönetim tarafından yürütülüyor. Bu merkezlerde göçmenleri ve mültecileri ihtiyaç duydukları hizmetlere ulaştırmak amaçlanıyor. Eğitim fırsatları konusunda danışmanlık da bulunan hizmetler aynı zamanda topluluklardaki sosyal uyumu teşvik ediyor. 

Merkezden destek alan Muna, yedi çocuğu için uygun bir seçenek buldu. "Çocuklarım Türkçe konuşmadığı için geçtiğimiz yıl boyunca hızlandırılmış eğitime katıldılar. Şimdi uzaktan eğitim alıyorlar ve sınavlara giriyorlar. Gelecek yıl okula kayıt yaptırabilecekler." 

Ancak, altı yaşındaki Fajr için Muna'nın daha fazla yardıma ihtiyacı vardı. IOM'nin sunduğu özel eğitim desteğini öğrendikten sonra çok mutlu oldu.  

"IOM'ye ilk geldiğimde, Fajr için ne yapabileceğimiz konusunda hiçbir fikrim yoktu. Danışman, özel eğitim ihtiyacı olan çocuklar için sunulan destekleri bana anlattı. Ücretsiz ulaşımın dahi sağlandığını öğrenmek beni çok mutlu etti." 

Şimdi özel eğitim programına kaydolan Fajr, haftada iki kez derslere katılıyor ve haftada iki saat özel bir merkezi ziyaret ediyor. 

"Bu program, normalde okullarda verilen eğitimin çeşitli ihtiyaçlara sahip çocuklar için özel olarak uyarlanmış bir versiyonu" diyor Kilis merkezdeki IOM Eğitim Danışmanı Doğan Isimtekin ve ekliyor "Bireysel eğitimi; fizik tedaviyi ve konuşma-dil terapisini içeriyor. Öğretmenler ayrıca öğrencilere sosyal yaşam becerilerini nasıl kazanacaklarını da öğretiyorlar." 

Muna, programa başladığından beri Fajr'daki olumlu değişiklikleri fark etmiş.  

"Fajr önceden bize hiç kulak asmazdı, ama çok değişti. Öğretmenleri onun çok sosyal bir çocuk olduğunu söylüyor. Eğlenmeyi çok sever. Bir şarkı dinlediğinde, neşeli bir şekilde eve gelir." 

Aynı eğitim programından yararlanan bir diğer öğrenci, Khalid, Gaziantep’de yaşıyor. 

Khalid ve ailesi, 2016 yılında Suriye'deki zorlu koşullardan dolayı Türkiye'ye geldi. O zaman Khalid daha üç yaşındaydı. 

Erken yaşlarında önemli bir zorlukla karşılaştı: konuşma bozukluğu. Çözümler arayan Khalid'in ebeveynleri, konuşma bozukluğu yaşayan çocuklar için IOM tarafından sunulan destekleri öğrendi. 

Bu sayede Khalid, iki yıl önce konuşma terapisi merkezine kayıt oldu. Annesi, "Khalid dikkate değer bir ilerleme kaydetti," diyor. Khalid, yeni keşfettiği becerileri ve sorumluluk duygusuyla annesine ev işlerinde aktif olarak yardım ediyor. 

"Khalid'in gelecekte harika şeyler başardığını görmeyi hayal ediyorum. Onun bir avukat ya da doktor olmasını istiyorum" diyor annesi. 

Khalid, annesinden farklı olarak, polis olmak istediğini dile getiriyor – bu da artan özgüveninin bir kanıtı. 

Fajr’ın annesi Muna’nın da oğlu için hayalleri var. O da oğlunun bir gün ressam olacağını düşünüyor. "Gelecekte Fajr'ın bağımsız bir birey olarak yaşamasını istiyorum. Her zaman yanında olamayacağım, bu yüzden güçlü olmasını diliyorum" diyor Muna. 

Çocuklarının geçirdiği zorluklara rağmen Fajr ve Khalid'in ebeveynleri şimdi her zamankinden daha umutlu. 

Koruma ve İyileştirme programının bir parçası olarak, IOM,  göçmen ve mültecilerin eğitime erişimini sağlamakta ve uzun vadeli gelişim için engelli çocuklara yönelik özel programlar uygulamaktadır. IOM’nin eğitim programları ayrıca, engelli mülteci çocukların okullara kaydolmalarını desteklemek de dahil olmak üzere, Türkiye'deki tüm çocuklar için eğitimin önündeki engelleri kaldırmayı amaçlıyor. 2023 yılında IOM, 171 çocuğun özel eğitime kaydolmasını destekledi. 

IOM Türkiye Kıdemli İletişim Asistanı Mehmet Boran tarafından yazıldı.