Hikayeler
By:
  • Giulia Brioschi | İletişim Sorumlusu

Suriye'nin kuzeybatısındaki İdlib'in tozlu sokaklarında, Ayesh Yousf iki ağır un çuvalıyla evine doğru yürüyor. On üç yıllık savaşın getirdiği zorluklara rağmen gözlerinde bir umut ışığı var. Bu un çuvalları, mayıs ayında alınan çok amaçlı nakit yardımının ardından yapılan ilk satın alımı. Bu yardım, bu yılın ocak ayından bu yana aldıkları altıncı yardım. 

Sabahın erken saatlerinden bu yana bölgedeki cami, kampın her köşesinden gelen hane üyelerinin nakit yardımlarını almak için toplandığı bir yardım merkezi haline geliyor. Topluluk yardımlaşma ve dayanışma içinde birbirlerine destek olmak için sık sık burada toplanıyor. 

Bir ellerinde kimlik belgeleri, diğer ellerinde uygunluk belgeleri olan topluluk üyeleri -çoğu, savaş nedeniyle birçok kez yerinden edilmiş- sabırla sıralarının gelmesini bekliyor. Her bir belge yakında işleme alınacak ve ailelerin temel ihtiyaçlarını satın alabilmeleri için 100 Amerikan dolarına karşılık gelen bir yardım kaynağına dönüşecek. 

"Bu yardım, ekmek ve bazı temel ihtiyaçlarımızın karşılanmasına yardımcı oluyor," diyor Ayesh Yousf ve ekliyor: "Çadırda yaşadığımız bu zor zamanda bile bize hayati bir destek sağlıyor."

Ayesh Yousf, aldığı nakit yardımıyla ailesi için temel gıda malzemeleri tedarik ediyor. IOM 2024 / Samer ASAID

Kuzeybatı Suriye’de yerinden edilmiş aileler için çok amaçlı nakit yardımı, ihtiyaç duydukları en önemli şeyleri satın alma esnekliği ve seçme özgürlüğü sağlıyor. Uluslararası Göç Örgütü'nün (IOM) nakit temelli desteklerinin merkezinde yer alan bu program, uzun süreli istikrarsızlıklarla zarar görmüş hayatlara yeniden kontrol ve normallik hissi kazandırırken, insanların onurlu bir şekilde yaşayabilmelerini hedefliyor. 

“IOM'nin Kuzeybatı Suriye'deki yerinden edilmiş toplulukların iyileşmesine yönelik kapsayıcı yaklaşımının bir parçası olan bu program kapsamında, Avrupa Birliği'nin desteğiyle, 2024'ün başından bu yana 1.345 haneye nakit yardımı ulaştırıldı,” diyor IOM Kıdemli Proje Sorumlusu Ali Elberri ve devam ediyor: “İnsani yardım kuruluşlarıyla sahada iş birliği yapmak da kritik öneme sahip, çünkü bu, belirli ihtiyaçları derinlemesine anlamamızı ve en uzak ve en savunmasız topluluklara ulaşmamızı sağlıyor.” 

Nakit yardımları sırasında, insani yardım çalışanları, kamp sakinlerini yardımdan nasıl yararlanabilecekleri ve dolandırıcılık veya suiistimali nasıl bildirecekleri konusunda bilgilendirerek topluluklar arasında güven oluşturmada önemli bir rol oynuyor. Bu bilgilendirmeler, yararlanıcıların haklarını ve yardım sağlayıcılardan beklemeleri gereken etik standartları anlamalarını sağlayarak daha şeffaf bir ortam yaratıyor. 

Dünyanın en büyük yerinden edilme krizlerinden biri olmaya devam eden bu süreç, milyonlarca insanı evlerinden ve geçim kaynaklarından koparıyor. Aileleri için endişelenen Ayesh Yousf ve oğlu Alaa, aldıkları nakit yardımı geçici bir çözüm olsa da gelecekte daha fazla iş imkanı bulmayı umuyor. 

Alaa, "Yerimizden edilmeden önce öğretmen olarak çalışıyordum. Şimdi işsizim. Burada birçok işe başvurmayı denedim, ancak engelim nedeniyle seçim sürecinde dikkate alınmıyorum" diyor. 

Uluslararası İnsani Yardımlaşma Derneği'nden (IYD) bir çalışan, nakit dağıtımı öncesinde alıcıların hakları konusunda onlara bilgi veriyor. IOM 2024 / Samer ASAID

Kuzeybatı Suriye’de insani yardımlar sadece toplu dağıtım noktalarında değil, ihtiyaç sahiplerinin evlerinde de sürdürülüyor. Birkaç kilometre uzakta, Fatima sabırla yardım çalışanlarının gelmesini bekliyor. Yaş, engellilik veya diğer hareket kısıtlamaları olan yararlanıcılar için nakit dağıtımları, kimseyi geride bırakmamak amacıyla, istisnai olarak doğrudan kişinin evinde gerçekleştiriliyor.  

Fatima, ilerlemiş yaşına rağmen, doğrulama cihazının ekranına imzasını atmaya hazır bir şekilde otururken, teknoloji konusunda rahat görünüyor. 

"Biz bu nakit parayı pirinç ve bulgur gibi temel ihtiyaçlarımızı karşılamak için kullanıyoruz" diyor Fatima'ya bu süreçte eşlik eden oğlu Haitham. “Nakit kartlarını aldığımızda, istediğimiz yerden alış veriş yapma seçeneğimiz yoktu çünkü bu kartlar yalnızca belirli yerlerde kullanılabiliyordu. Bunun yerine, nakit yardımıyla ile çok daha fazla esnekliğe sahibiz.'' 

 

Nakit yardımı, nakit kart desteği ilgili kısıtlamaların üstesinden gelerek, yararlanıcıların kendilerine özgü ihtiyaçlarını insani bir şekilde karşılamalarına olanak tanıyor.

Fatima, hareket kısıtlamaları nedeniyle evde nakit yardımını alıyor. IOM 2024 / Samer ASAID

Yaşadıkları odada, çocukları etrafında oynarken Haitam, terk etmek zorunda kaldıkları köye bir gün dönmeyi hayal ediyor. Amacı ailesi ve ülkesi için daha iyi bir gelecek inşa etmek. 

“Tanrı’nın bize rahatlık getirmesini umuyoruz, böylece kendi topraklarımıza dönebiliriz. Burada kayaların ve hiçliğin arasında kalmaktansa daha iyi yatırım yapabiliriz.” diyor ve ekliyor Haitam: “Bu bizim tek umudumuz.” 

 

2024 yılında IOM'nin Kuzeybatı Suriye'deki çok amaçlı nakit yardımı, Avrupa Birliği ve USAID İnsani Yardım Bürosu'nun mali desteğiyle gerçekleşmektedir. 

4,2 milyon insan hala insani yardıma muhtaç olmasına rağmen, sınır ötesi program için finansman tüm zamanların en düşük seviyesinde. IOM'nin Suriye Arap Cumhuriyeti için hazırladığı 2024 Kriz Müdahale Planı'nın sadece %13'ü finanse edilmiş durumda. 

İletişim Sorumlusu Giulia Brioschi tarafından yazıldı.