Zorluktan Değişime : Türkiye'deki Mülteciler Norveç'te Yeni Bir Başlangıç Yapmaya Hazırlanıyor

Geçtiğimiz on yıl, Samar için oldukça zorlu geçti. 

Suriye'de çatışmalar başladığında birçok zorlukla karşılaştı ve nihayetinde nişanlısı ile birlikte yeni bir hayat kurma kararlılığıyla Hatay’a taşındı. Mutluluğu aile kurmakta bulan Samar, Şubat 2023 depremlerinde bir zorlukla daha sınandı. Ailesinden geriye sadece kızı kaldı. 

Samar için, Norveç'e yeniden yerleştirme sürecine dahil edildiği haberi, umut dolu yeni bir yolculuğun başlangıcıydı. Bu kapsamda Samar ve kızı kısa süre sonra yeni topluluklarına entegre olma umuduyla yola çıkacaklar. 

Hazırlanma sürecinde Samar, Uluslararası Göç Örgütü (IOM)'nin Norveç Entegrasyon ve Kültürel Çeşitlilik Direktörlüğü ile ortaklaşa düzenlediği Norveç Kültürel Oryantasyon Programı kapsamında beş günlük bir ayrılış öncesi oryantasyon oturumuna katılıyor. 

Samar, "Suriye'de hemşirelik okudum, ancak kriz nedeniyle yeteneklerimi doğru şekilde kullanamadım. Oryantasyon sayesinde Norveç'teki eğitim fırsatları ve istihdam olanakları hakkında bilgi edindim. Daha iyi bir hayat kurmak için sabırsızlanıyorum," diye konuşuyor. 

Kültürel oryantasyon programı, Norveç'e seyahat, eğitim, istihdam, sağlık, konaklama, yasal konular ve destek hizmetleri gibi çeşitli konuları kapsıyor. Her oturum, katılımcıların yaş, cinsiyet, okuryazarlık, eğitim geçmişi ve diğer faktörler dikkate alınarak özel olarak hazırlanıyor. 

Samar ile aynı oturuma katılan Ahmed ise, savaş sırasında Suriye'deki spor malzemeleri mağazasını kaybetmiş. Türkiye'de ailesi ile hayatlarını yeniden inşa eden Ahmed bugün, çocuklarına Norveç'te daha iyi bir hayat sunabilme imkanından dolayı şanslı hissediyor ve iyi bir eğitim almalarını umut ediyor. 

Ahmed: "Norveç toplumu hakkında oryantasyon sırasında bilgi edindim ve bunun bir parçası olmayı sabırsızlıkla bekliyorum," diyerek ekliyor: "Norveççe öğrenmek ve Suriye'de kaybettiklerimi, işim de dahil, yeniden inşa etmek için heyecanlıyım." 

Bu arada, programın katılımcılarından Elif* de yeniden yerleşim haberini aldığı anı canlı bir şekilde hatırlıyor: "Babam bana haber verdiği an, hemen YouTube videoları izlemeye ve Duolingo dersleri almaya başladım." 

"Oryantasyon boyunca Norveç'in kültürü, insanları, gelenekleri ve yasaları hakkında bilgi edindim. Eğitim sistemi hakkında çok heyecanlandım," şeklinde duygularını paylaşan Elif, "Üniversiteye gidebileceğimi ve programlama eğitimi alabileceğimi bilmek büyük bir rahatlama oldu," diyor. 

Uzun yıllar boyunca oryantasyon oturumları düzenleyen Majed, katılımcıların taşınmadan önce doğru bilgiye sahip olmalarının önemini vurguluyor: "Katılımcıların sosyal platformlar aracılığıyla edindikleri yanlış bilgileri gidermek ve onları doğru şekilde bilgilendirmek istiyoruz." 

Bir diğer IOM kültürlerarası kolaylaştırıcısı olan Shukria, şunları ekliyor: "Onlara ne bekleyeceklerini ve onlardan ne beklendiğini bilmenin güven verici olduğunu söylüyoruz. Bu onların daha iyi hazırlanmalarını sağlıyor." 

2015 yılından bu yana, IOM, Türkiye'den 121.000'den fazla mültecinin 30 farklı ülkeye yeniden yerleşimini sağladı. 2023 yılında, Türkiye'de 7.500'den fazla kişi ayrılış öncesi oryantasyonundan faydalandı. 

"Yeniden yerleşim, mülteciler için hayati ve kalıcı bir çözümdür ve küresel dayanışmayı ve sorumluluk paylaşımını simgeler," diyor IOM Türkiye Operasyon Başkanı Andrew Lind. Lind ayrıca, "IOM'nin sunduğu sağlık değerlendirmesi, ön gidiş oryantasyonu ve hareket lojistiği gibi destekler, mültecilerin yeni ülkelerinde sosyal, ekonomik ve kültürel haklarına erişimlerini sağlar."şeklinde sürecin önemini açıklıyor. 

Bir haftalık oryantasyon sona ererken, katılımcılar yeni hayatlarına başlamak için heyecan doluydu. 

Katılımcıların duygularını "Hepsi yeni bir topluma geçiş yapma konusunda istekli, eğitim ve istihdam fırsatlarını değerlendirmek için sabırsızlanıyorlar," diye paylaşıyor  Shukria. 

Yaşadıkları süreç hiç kolay olmasa da duygusal bütünlüklerini korumayı başardılar. Bu anlamda, kolektif deneyimlerini yansıtan Samar, "Tüm zorluklara rağmen yaşamaya devam etmeye çalışmalıyız. Bu güce hepimiz sahibiz," diyor. 

Gerçekten de, Samar, Ahmed ve Elif için Norveç'te yeni bir hayat kurma gücü kendi ellerinde. 

*İsimler gizliliğini korumak amacıyla değiştirilmiştir.